Statement tech-giganten in het onderwijs

Een aantal jaar geleden reisde we in de zomer door Amerika. Toen we de regio Silicon Valley kruiste eiste ik dat we van de snelweg afsloegen om langs het gebouw van Google te rijden. Dit was de plek waar ik lang van droomde, en al een duidelijk beeld van had door de vele films en documentaires. Een plek met de nieuwste innovaties, getalenteerde mensen en de mentaliteit waarmee alles haalbaar leek te zijn. Het bekende hoofdgebouw van Google kwamen we niet tegen, maar de plek waar mensen fietste op de in Google gekleurde fietsen was voor mij werkelijkheid geworden. De cultuur rondom deze bedrijven blijf ik magisch vinden. Nog steeds wanneer ik naar de site van Google of Apple ga en zie hoe deze bedrijven technologie en design combineren voor gigantische projecten kan ik blij worden.

Ik snap dat bovenstaande alinea wat vreemd klinkt wanneer je net mijn pleidooi hebt gelezen waarin ik pleit dat je jezelf meer vragen stelt rondom de invloed van technologie-giganten in het onderwijs. Toch is het zo. Hoe meer ik te weten kwam over deze technologie-giganten hoe meer vragen er ook bij mij opkwamen. De schil rondom de kern van deze bedrijven is zo dik en glanzend dat het lastig is om erdoorheen te prikken. Mijn liefde voor deze bedrijven speelde zich vooral af in deze glanzende schil. De schil met prachtig vormgegeven apps en supersnelle apparaten.

Toch werd tijdens mijn onderzoek de kern steeds zichtbaarder, door onderzoekers die de media bereikte en vele kritische standpunten innamen tegen deze bedrijven. Inmiddels lijkt het wel of er in de media een storm van kritiek over deze bedrijven raast waarbij de schil, die heel mooi is, vergeten wordt.

Maar op het moment dat ik met een vriend, docent, of student sprak lijkt de schil vaak weer te glanzen als een diamant. “Waarom al die producten gratis zijn? Ja iets met advertenties maar ja daar maak ik me geen zorgen over hoor”, was de reactie die ik vaak hoorde tijdens mijn onderzoek. Hoe kan het toch dat mensen zich niet bewust lijken te zijn over de kern van deze bedrijven. De kern die zorgt dat mensen zo lang mogelijk blijven scrollen, gegevens worden doorverkocht en patronen geanalyseerd om te voorspellen welke keuzes we gaan maken. Deze kern kun je niet los zien van die mooie diensten en producten. Ik pleit er daarom ook voor dat wanneer je gebruik maakt van deze diensten of producten je ook bewust bent van de kern. De kern waarin data de grondstof is. Zeker als je door jouw keuze meerdere mensen oplegt om zich aan te sluiten bij een tech-gigant, zoals een docent dit kan. Wanneer jij geen vragen stelt zorg je ervoor dat een groep mensen onder jou ook niet kritisch opgeleid wordt.

Tijdens mijn onderzoek/minor kwam ik op het idee een ‘fabriek’ te bouwen om je het systeem achter tech-giganten te laten zien. Een ‘fabriek’ waar data verzameld wordt dat via een lopende band naar de analyseruimte gaat om uiteindelijk verpakt te worden in kant en klare profielen. Richting het einde van mijn onderzoek besefte ik dat mensen zelf deze fabriek in elkaar moeten zetten. Dit doe je door vragen te stellen. Vraag je eens af wat er kan gebeuren als ik gebruik maak van de diensten die mij aangeboden worden, en ben ik het hier mee eens?  Als we dit met z’n alle doen, zorgen we ervoor dat wij invloed hebben op tech-giganten en zij niet op ons.

Ondertussen blijven Google, Facebook, Amazon, Apple en Microsoft enorm groeien en lijkt de positie van deze bedrijven steeds sterker te worden. Hoe kan dat eigenlijk?

Download verslag: ‘Steek je vinger op #bigtechinonderwijs’

Download poster: ‘Steek je vinger op #bigtechinonderwijs’

Download poster: ‘Hoe verdient een tech-gigant geld?’

Download poster: ‘Hoeveel invloed heeft de tech-gigant’

Download poster: ‘Welke waarden hebben invloed op het platform?’

Download poster: ‘Wie zorgt ervoor dat onze gegevens veilig blijven?’

Download poster: ‘Wie is verantwoordelijk voor de toekomst?’