Platform Capitalism – Nick Srnicek (Polity)

Het boek Platform Capitalism gaat in op de mechanisme achter technologie platformen en legt hierbij een link naar een nieuw kapitalisme genaamd ‘platform capitalism’. 

Een aantal stukken in het boek trokken mijn aandacht in relatie tot efficiëntie, ik maak hierbij onderscheid tussen de eerder beschreven micro en macro visie.

Micro: 

‘All social interaction becomes free labour for capitalism, and we begin to worry that there is no outside to capitalism. Work becomes inseparable from non-work and precise categories become blunt banalities.’ In dit stuk wordt beschreven hoe het systeem achter de platformen er voor zorgen dat onze ‘gratis arbeid’ wordt toegeëigend door een model waarin geld wordt verdient. Een voorbeeld wanneer ik naar mezelf kijk is WhatsApp, doordat ik contact heb met vrienden, wat ik niet onder arbeid beschouw, maakt WhatsApp (Facebook Inc. winst). 

Het stuk wordt vervolgd met ‘Not all – and not even most – of our social interactions are co-opted into a system of profit generation. In fact one of the reasons why companies must compete to build platforms is that most of our social interactions do not enter into valorisation process.’ Na deze observatie vraagt Nick Srnicek zich af of wij aan het werk zijn wanneer we gebruik maken van deze platformen. Hij relativeert dit uiteindelijk door

‘In examining the activities of users online, it is hard to make the case that wat they do is labour, properly speaking. Beyond the intuitive hesitation to think that messaging friends is labour, any idea of socially necessary labour time – the implicit standard against which production procedures are set – is lacking.’

… ‘More broadly if our online interactions are free labour, then these companies must be a significant boon to capitalism overall’

Ik denk dat de vraag die hier gesteld wordt aansluit op mijn onderzoek. Wanneer technologie ons efficiëntie belooft heeft dit vaak invloed op sociale interacties tussen mensen. Dit zijn normaal gesproken momenten waar geen markt mechanisme aan te pas komt, ik stuur immers geen factuur wanneer ik mijn oma een kopje koffie aanbied of met een vriend een biertje drink. Wanneer we hier technologie platformen voor inzetten is het gevaar dat deze handelingen wel overdragen worden aan het markt mechanisme. En aangezien het markt mechanisme gestuurd wordt door onder andere efficiëntie gaan we interacties efficiënter maken waardoor de frictie verdwijnt. 

Macro:

‘One of the most important consequences of this schematisch model of capitalism is that it demands constant technological change. In the effort to cut costs, beat out competitors, control workers, reduce turnover time, and gain market share, capitalists are incentivized to continually transform the labour process.’ In deze alinea wordt beschreven hoe het kapitalistische model altijd technologische veranderingen nodig heeft om in de kosten te snijden. Hoewel ik denk dat er niks mis is met het ontwikkelen van nieuwe technologie vraag ik me wel af of we door deze ‘constant technological change’ genoeg tijd hebben om na te denken bij waarde die wij belangrijk vinden. 

Srnicek, N. (2016). Platform Capitalism. Wiley.