Ik doe op dit moment onderzoek naar sociale omgang en bewustwording naar technologische ontwikkelingen. Ik merkte dat er al veel gesproken wordt over algoritme in rechtspraak. Zo gebruikt de Nederlandse overheid al op grote schaal voorspellende algoritmes om fraude en criminaliteit op te sporen.
Op dit moment zit ik nog in de beginfase van het onderzoek, dus het is nog vooral om gedachtes uit te wisselen. Daarnaast weet ik zelf nog erg weinig van rechtenstudies.
Wat voor een vakken volg je op je studie?
De bachelor is heel breed. Je hebt zoal strafrecht, privaatrecht (tussen burgers onderling), arbeidsrecht, bestuursrecht (tussen overheid en burger), omgevingsrecht, milieurecht, internationaalrecht, europeesrecht. In de master kies je een van de gebieden. Zelf zit ik nu in mijn laatste jaar. En ga ik staats en bestuursrecht doen.
Wat houdt recht in volgens een rechten student?
Een bepaalde structuur van regels, en hoe je die vervolgens toepast op specifieke casussen. Je hebt de wet, het is aan de jurist om de regels toe te passen op een bepaalde situatie.
Nu vroeg ik me af krijgen jullie bij rechten ook lessen in technologische ontwikkelingen?
Je krijgt wel lessen hoe je meer digitaal kunt procederen, dus digitaal stukken invoeren in plaats van naar een zitting gaan. Je kunt ook vakken kiezen om er zelf veel meer mee bezig te zijn, dit is alleen niet verplicht. Het is niet een heel groot onderwerp.
Weet je wat een algoritme is?
Ik heb er wel van gehoord maar ben geen expert.
Geen probleem, heb je misschien een gedachte over wat het zou kunnen in houden?
Wat ik ervan begrijp is dat er een bepaalde dataverwerking is. Dus dat je een advertentie krijgt gebaseerd op wat je hebt gezocht.
Ja goed! Ik heb een definitie gevonden voor rechten:
Een algoritme is een reeks instructies die door een computer kan worden opgelost. Net als een recept. Zo’n instructie kan simpel zijn: als iemand 10 kilometer te hard rijdt dan krijgt hij een boete van een bepaald bedrag. Maar ze kunnen ook ingewikkelder zijn en honderden feiten meewegen om zo een voorspelling of schatting te maken.
Hoe denk jij hierover als je dit zo hoort, welke gedachtes krijg je?
Ja ik moet wel denken over strengere regels over de privacy die twee jaar geleden zijn opgesteld de AVG. Ik vraag me af in hoeverre gegevens gebruikt mogen worden volgens de wetgeving. De AIVD heeft volgens mij wel meer bevoegdheden hierin. Ik denk dat dit wel een botsing kan hebben in het recht, in hoeverre maak je inbreuk op iemand privacy.
Stel je denkt aan de richting die jij op gaat, gemeentelijke wetgeving. Zie je je voor dat zoiets zou worden gebruikt om te bepalen of iemand een vergunning krijgt? Laat zeggen een vergunning voor een dakkapel.
Ik denk dat het op gemeentelijk niveau wel meevalt, omdat ze vooral kijken naar de regels of je eraan voldoet. Ik denk eerder dat je dit in het strafrecht zou terugzien.
Terugkomend op het wetboek met regels. Is dit een fysiek boek of is dit digitaal?
We hebben voor de studie wel fysieke wetboeken, maar hier staat maar een heel klein deel in. Ook als je bijvoorbeeld bepaalde uitspraken wilt dan zoek je dit op, op het internet.
Die uitspraken die je terugzoekt, zoek je die op google of een speciaal systeem?
Je hebt rechtspraak.nl, hierop kun je alles terugvinden van elke uitspraak van zoveel jaar geleden.
Oke, wanneer je naar rechtstspraak.nl gaat krijg je dan ook net als Google honderden links waar je op kunt klikken?
Ja je kunt een bepaald trefwoord intypen en dan krijg je alle zaken die hierop van toepassing zijn.
Ik zag een talk van Ybo Buursma op de Radboud Universiteit die stelde eigenlijk is zo’n zoekmachine is een algoritme en bepaald wat boven komt te staan en wat onder. Hebben jullie daar ooit over na gedacht?
Dat is wel waar ja, je kijkt eigenlijk altijd naar de eerste hits. Als ik kijk naar mijn scriptie ga ik inderdaad niet naar de 10de pagina. Ik heb hier eigenlijk nooit zo bewust over na gedacht. Als je het zo zegt klopt wel inderdaad.
Een gevaar van algoritmes is dat je het voedt met de bias information. In deze informatie zitten al vooroordelen zo zijn er meer blanke mannen die CEO van grote bedrijven maar dit zegt niks over de toekomst.
In hoeverre denk je dat een rechter of advocaat aannames heeft?
Ik denk dat een rechter wel een ander beeld van iemand heeft wanneer er een man met tatoeages er zit of dat er een oud vrouwtje zit. Je mag je hier natuurlijk niet door laten leiden, maar rechters blijven mensen. Ook dan blijft wel dat je je moet houden aan de wet.
Krijgen jullie op de studieles over aannames?
Niet echt les maar weleens een artikel over dat je je bewust bent dat je aannames hebt.
Op dit moment zit ik nog echt in de beginfase van mijn onderzoek. Zou ik gedurende het onderzoek je nog een keer mogen appen met wat vragen?
